5 Đường Mòn Hồ Chí Minh của tác giả Đặng Phong là một cuốn sách đáng đọc về lịch sử và những câu chuyện xung quanh 5 con đường mòn huyền thoại dưới thời chiến tranh Việt Nam.
Trong cuốn sách, tác giả Đặng Phong đã tập hợp và giới thiệu chi tiết về 5 tuyến đường mòn lịch sử mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, gồm: Đường mòn Trường Sơn, Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển, Đường mòn Hồ Chí Minh trên không, Đường mòn Hồ Chí Minh dưới đất và Đường mòn Hồ Chí Minh ngầm. Tác giả đã khảo sát, thu thập tài liệu và phỏng vấn nhiều cán bộ, chiến sĩ từng trực tiếp tham gia vận chuyển vũ khí, lương thực, thuốc men trên các tuyến đường mòn này.
Đường mòn Trường Sơn là tuyến đường mòn mang tính biểu tượng nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đây là con đường chiến lược duy nhất nối liền miền Bắc với chiến khu miền Nam. Trải dài hơn 1.000km từ Bắc vào Nam qua hai tỉnh Lào Cai và Quảng Bình, Trường Sơn là một chuỗi dãy núi cheo leo, hiểm trở. Trên đường mòn này, hàng ngàn chiến sĩ đã hy sinh để vận chuyển hàng triệu tấn vũ khí, lương thực phục vụ chiến đấu và sống còn của quân dân miền Nam. Cuốn sách đã miêu tả sinh động và chi tiết về những khó khăn, gian khổ của các chiến sĩ trên tuyến đường huyền thoại này.
Ngoài ra, cuốn sách cũng giới thiệu về 4 tuyến đường mòn khác gồm: Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển – con đường từ miền Bắc vào các tỉnh duyên hải miền Trung, miền Nam bằng đường biển; Đường mòn Hồ Chí Minh trên không – hàng ngàn chuyến bay bí mật vận chuyển vũ khí, thiết bị quân sự từ các nước xã hội chủ nghĩa vào miền Bắc; Đường mòn Hồ Chí Minh dưới đất – hệ thống đường hầm, ngầm bí mật nối liền chiến khu với thành phố Sài Gòn và các tỉnh miền Nam; Đường mòn Hồ Chí Minh ngầm – con đường bí mật dưới lòng sông, suối phục vụ vận chuyển vũ khí vào các chiến khu.
Cuốn sách cũng giới thiệu nhiều câu chuyện, hành trình của những người lính vận chuyển trên các tuyến đường mòn này. Đó là những câu chuyện xúc động về tinh thần dũng cảm, ý chí chiến đấu và sự hy sinh thầm lặng của họ để mang lại chiến thắng cho Tổ quốc. Tác giả đã lựa chọn những câu chuyện điển hình nhất để miêu tả trọn vẹn những khó khăn, gian khổ cũng như tinh thần bền bỉ, ý chí chiến đấu không khuất phục của những người lính đường mòn.
Bên cạnh đó, cuốn sách cũng có những phần tổng kết, phân tích vai trò to lớn của các tuyến đường mòn trong chiến lược của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Chính nhờ có các tuyến đường mòn này, quân và dân ta đã vận chuyển được hàng triệu tấn vũ khí, lương thực, quân trang quân dụng phục vụ chiến đấu. Đồng thời, các tuyến đường mòn cũng là huyết mạch để liên lạc, trao đổi tin tức giữa hai miền Bắc – Nam, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Nhìn chung, cuốn sách “5 Đường Mòn Hồ Chí Minh” của tác giả Đặng Phong đã khắc họa trọn vẹn về những tuyến đường mòn huyền thoại trong lịch sử kháng chiến của dân tộc. Cuốn sách kết hợp giữa nghiên cứu khoa học và những câu chuyện xúc động, góp phần tôn vinh và tri ân sự hy sinh, cống hiến to lớn của những người lính đường mòn. Đây là một tài liệu quý giúp bạn đọc hiểu thêm về lịch sử hào hùng của dân tộc ta trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
5 Tuyến đường mòn được đề cập đến trong sách bao gồm:
- Con đường Hồ Chí Minh trên bộ, tức là đường Trường Sơn. Nhưng cả những tài liệu đã được giải mật lẫn những sách báo đã được viết ra vẫn chưa giúp người đọc thỏa mãn một câu hỏi: Vì sao mà những phương tiện hiện đại nhất của Mỹ, dù đã được huy động tối đa vào đây, vẫn bị vô hiệu hóa bởi những con người mà xét về cả tiền bạc lẫn kỹ thuật đều thua kém nhiều lần?
- Con đường xăng dầu, với tổng chiều dài tới 5.000 km, để vận chuyển nhiên liệu suốt từ biên giới Việt – Trung và các cảng biển miền Bắc vào đến tận Nam Bộ, có chỗ vượt qua cả những độ cao tới gần ngàn mét là điều có vẻ là bất khả thi đối với kỹ thuật đường ống.
- Con đường trên biển, thì hải quân, không quân của Mỹ và của Chính quyền Việt Nam Cộng hòa cũng đã cảm thấy hình như có chuyện và đã tổ chức đề phòng. Nhưng trong suốt 7 năm đầu hoạt động, các đoàn tàu không số đã đưa được hàng chục ngàn tấn vũ khí vào Nam rồi mà đối phương vẫn không bắt được vụ nào. Chỉ đến năm 1966 họ mới giật mình khi bắt được một vài vụ.
- Con đường hàng không, bí mật trong công khai, đi từ Phnom Penh, bay qua lãnh thổ miền Nam Việt Nam, thậm chí bay qua chính Sài Gòn, tới Hồng Kông hoặc Quảng Châu rồi về Hà Nội. Con đường này đã từng vận chuyển hàng ngàn lượt tướng tá của miền Bắc vào miền Nam và từ miền Nam ra miền Bắc, vận chuyển hàng triệu đô-la cho cơ quan Kinh-tài của miền Nam, vận chuyển rất nhiều thứ máy móc, thuốc men và hóa chất quan trọng, vận chuyển thương binh, vận chuyển vợ con những chiến sĩ và cán bộ của miền Nam ra Bắc để học tập và điều dưỡng… Nhưng phía Mỹ và Chính quyền Sài Gòn hình như cũng hoàn toàn chưa biết gì.
- Con đường chuyển ngân thì còn bí hiểm hơn. Đó là con đường vô hình, không có đường, không có lối trên đất liền, trên biển, trên không, trên những đường ống… Nó đi theo hệ thống ngân hàng của chính các nước phương Tây và hệ thống ngân hàng ở ngay Sài Gòn để chuyển tiền một cách hợp pháp từ Bắc vào Nam, từ các nguồn tài trợ của các nước vào Sài Gòn, rồi từ Sài Gòn rút ra tiền bản địa để chi tiêu cho những lực lượng Giải phóng.
Mời các bạn đón đọc 5 Đường Mòn Hồ Chí Minh của tác giả Đặng Phong.